Dlaczego wczesnowiosenne nawożenie upraw jest istotne, jakich substancji odżywczych potrzebują w tym czasie oziminy i zboża jare oraz w jaki sposób technologia McCormick stanowi w tym zakresie nieocenione wsparcie? Zapraszamy do lektury.

Znaczenie wczesnowiosennego nawożenia upraw

Wczesną wiosną rośliny mają ograniczoną możliwość pobierania składników pokarmowych z gleby, a wynika to między innymi ze słabej dostępności wody i niskich temperatur. Nawożenie w tym okresie pełni więc funkcję kluczową w zabezpieczeniu upraw w niezbędne do wzrostu substancje.

Celem wczesnowiosennego nawożenia jest także podniesienie jakości i zwiększenie ilości plonów.

Ponadto wiosenne nawożenie pozwala zadbać o równowagę w zawartości składników odżywczych w glebie, co pomaga w utrzymaniu zdrowej jej struktury oraz w zrównoważonym rozwoju upraw.

Kluczowe pierwiastki, które dostarczane są podczas wczesnowiosennego nawożenia to azot, fosfor, potas, magnez oraz siarka.

Rola azotu w nawożeniu

Azot (N) jest niezbędny do prawidłowego wzrostu i funkcjonowania roślin, a tym samym jest kluczowym składnikiem nawozów usprawniających procesy fizjologiczne i biochemiczne roślin.

Azot jest niezbędny do prawidłowej syntezy białek roślinnych. Białka te są kluczowe, jeśli chodzi o wszelkie aspekty życia komórki rośliny, stanowią niezbędne elementy hormonów i enzymów. To, jak szybko roślina będzie rozwijała się, czy będzie zdrowa i jakie wartości odżywcze będzie posiadać, w dużej mierze zależy od jej zdolności do wytwarzania białek.

Azot, jako składnik chlorofilu, pełni także funkcję katalizatora procesu fotosyntezy. Przebieg procesu fotosyntezy warunkuje wykorzystanie energii słonecznej przez rośliny, a co za tym idzie ich zdolność do utrzymania życia i produktywność.

Azot ma także wpływ na plonowanie roślin, gdyż wspiera rozwój ich systemu korzeniowego, pobudza wytwarzanie pędów i liści. To skutkuje tym, że rośliny są w stanie absorbować większe ilości składników pokarmowych, wydawać większe plony i być bardziej wydajne.

Skoro azot jest tak istotny dla dobrego wzrostu roślin, to czy można powiedzieć, że im więcej tego pierwiastka dostarczy się do gleby wczesną wiosną, to tym lepiej? Otóż nie. Gdy podczas nawożenia do środowiska naturalnego dostanie się nadmierna ilość azotu, to zachwiana zostanie równowaga i zanieczyszczone mogą zostać wody powierzchniowe oraz podziemne. Przenawożenie azotem skutkuje degradacją ekosystemów. Z tego powodu przy ustalaniu dawki nawozu z azotem należy dokładnie uwzględnić potrzeby danej rośliny oraz charakterystykę gleby i klimatu.

Fosfor, potas, magnez i siarka

Poza azotem ważnymi pierwiastkami odżywczymi dla prawidłowego rozwoju roślin są fosfor (P), potas (K), magnez (Mg) oraz siarka (S). Nawozy zawierające te pierwiastki wykorzystywane są podczas wczesnowiosennego nawożenia zarówno ozimin, jak i zbóż jarych.

Fosfor jest niezbędny do funkcjonowania roślin, bierze udział w wielu reakcjach chemicznych, na przykład w procesie fotosyntezy. Fosfor wpływa także na jakość rozwoju korzeni, a także kwiatów i nasion roślin. Dodatkowo fosfor wpływa także na odporność rośliny na choroby.

Potas reguluje stosunki wodne i równowagę w komórkach osmotycznych roślin. Gdy mechanizmy te funkcjonują dobrze, roślina ma szansę zaadaptować się do wymagających warunków takich jak na przykład susza. Dzięki temu, że potas pozytywnie wpływa na trwałość tkanek roślin i ich strukturę, są one bardziej odporne na szkodniki oraz choroby.

Magnez to kluczowy element procesu fotosyntezy, absorpcji energii świetlnej i przekształcania jej w energię chemiczną, a także czynnik regulujący działanie wielu enzymów.

Siarka to pierwiastek kluczowy dla syntezy białek oraz syntezy witamin i hormonów roślinnych, ważnych w utrzymaniu jej zdrowia.

Odpowiednie nawożenie fosforem, potasem, magnezem i siarką skutkuje zwiększeniem plonów i wytrzymałości rośliny.

Wybór odpowiedniego składu nawozu zależny jest od stanu gleby, klimatu i specyfiki uprawy. Czym różnią się uprawy zbóż jarych i ozimin i jak przekłada się to na ich nawożenie?

Zboża jare a oziminy — różnice

Oziminy oraz zboża jare to często uprawiane w Polsce zboża, choć wśród rolników oziminy cieszą się większą popularnością. Oba te typy upraw różnią się pod względem czasu zasiewów, sezonu wegetacyjnego i wymagań odnośnie do warunków pogodowych.

Zboża jare, na przykład owies czy jęczmień jary, wysiewa się wiosną. Rośliny te wzrastają i dojrzewają podczas ciepłych miesięcy wiosny i lata. Ich cykl wegetacyjny jest krótki, jednak do pełnego wzrostu niezbędne im są wyższe temperatury oraz większy stopień nasłonecznienia. Ponieważ zboża jare siane są w późniejszym terminie, mniej narażone są na szkodniki, jednak są bardziej podatne na suszę w letnich miesiącach.

Oziminy, na przykład żyto ozime, pszenica ozima czy pszenżyto ozime zasiewane są jesienią, aby ich wegetacja mogła rozpocząć się przed nadejściem zimy.

W czasie zimy uprawy te przechodzą przez fazę zwaną wernalizacją, inaczej też jaryzacją, która indukuje kwitnienie. Oziminy w związku z tym są bardziej odporne na niższe temperatury oraz suszę letnią. Zagrożeniem dla upraw ozimych jest surowa zima, jednak można je zminimalizować odpowiednimi technikami upraw, na przykład siewem na odpowiedniej głębokości.

Nawożenie ozimin wiosną

Nawożenie oziminy wiosną służy głównie dostarczeniu roślinom azotu, co pobudza ich wzrost i poprawia plonowanie. Właśnie pobudzenie wzrostu i zwiększenie powierzchni asymilacyjnej rośliny ma na celu podanie pierwszej dawki azotu.

Decyzja o ilości użytego azotu zależeć powinna od kondycji uprawy oraz terminu siewu. Jeśli rośliny nie rozkrzewiły się dostatecznie czy też przedplon był mało zasobny w azot, podczas nawożenia pod oziminy stosuje się większą dawkę nawozów już w momencie, gdy wegetacja rusza. Przy bardziej sprzyjających warunkach, dobrym rozkrzewieniu zboża, rośliny mogą być nawożone dopiero w fazie pierwszego kolanka.

Niezależnie od warunków wegetacji roślin poleca się wykonać test gleby na zawartość azotu. Na podstawie jego wyników zawartości azotu azotanowego i amonowego można ustalić precyzyjnie wielkość pierwszej dawki azotu. Powinna ona stanowić 50% dawki całkowitej.

Druga dawka azotu ustalana jest na podstawie testu na zawartość azotu ogólnego. Badanie przeprowadza się od okresu pełnego krzewienia, ale przed strzelaniem w źdźbło.

Nawożenie upraw jarych

To, jak nawozić uprawy jare, zależy od zasobności gleby, ale także od konkretnego rodzaju uprawy. Przykładowo jęczmień jary ma zapotrzebowanie na azot od 20 do 30 kg na tonę ziarna, a żyto tylko od 15 do 20 kg. W tego rodzaju uprawie konieczne jest nawożenie mineralne, stosowany jest azot przedsiewnie.

Zboża jare nawozi się nie tylko azotem, ale także fosforem i potasem, a stosunek N:P:K powinien wynosić 2,5:1:2,2. Fosfor wpływa pozytywnie na ukorzenienie się roślin, dlatego istotne jest, aby przeprowadzić nawożenie na początku wegetacji. Potas zapobiega nadmiernemu parowaniu wody z upraw, największe jego zapotrzebowanie występuje w fazie wegetatywnej.

Zboża jare można także dokarmiać dolistnie, jest to dobry sposób na korygowanie niedoborów pokarmowych. Taki zabieg jest skuteczny, gdy przeprowadzi się go w fazie pełnego krzewienia i od strzelania w źdźbło do czasu pojawienia się liścia flagowego.

Wykorzystanie technologii McCormick w nawożeniu wiosennym

We wczesnowiosennym nawożeniu ozimin oraz upraw jarych liczy się precyzja. Ciągniki McCormick wyposażone w technologię IsoBus oraz system PSM (Precision Steering Management) oferują w tym zakresie nieocenione wsparcie.

IsoBus umożliwia inteligentną komunikację między ciągnikiem rolniczym a maszyną towarzyszącą, nawet gdy sprzęt pochodzi od różnych producentów. Podnosi to wydajność upraw, ponieważ w przypadku rozsiewaczy nawozu operator ma pełną kontrolę nad ilością i miejscem rozprowadzenia nawozu.

Traktory rolnicze McCormick mogą być także wyposażone we wspierany przez technologię GPS i GLONASS system PSM, który umożliwia precyzyjne prowadzenie linii oraz utrzymania kierunku, poprawiając wydajność nawożenia. Fakt, że system ten pozwala dzięki precyzyjnej pracy ciągnika zredukować także zużycie paliwa, to kolejna korzyść z digitalizacji ciągników McCormick.